Een lymfedrainage massage is een specifieke vorm van massage gericht op het stimuleren van het lymfestelsel. Dit stelsel is van groot belang bij de afweer in het menselijke lichaam, het voorkomen van een auto-immuunrespons, de transport van bloedcellen én het zuiveren van het bloed. Daarnaast zorgt het lymfestelsel ook voor de afbraak en rijping van lymfocyten. Dat is een specifiek type witte bloedcellen. Deze zorgen ervoor dat het lichaam beschermd wordt tegen schadelijke stoffen. Zodra je dan ook teveel (boven de 4 miljard per liter bloed) lymfocyten hebt, is dat een signaal op een bacteriële- of virusinfectie. Hierdoor zul je klachten krijgen als koorts of griep.
Op het moment dat het lymfevocht niet goed kan worden afgevoerd, dan kiezen mensen regelmatig voor een lymfedrainage massage. Hierbij wordt met zachte en ritmische bewegingen gemasseerd op de plekken waar zich een ophoping bevindt. In deze blog lees je alles over de aandoening die dit creëert én hoe het opgelost kan worden.
Lichamelijke aandoening
Als het lymfevocht niet voldoende kan worden afgevoerd zal er een ophoping ontstaan. Dat wordt in de medische wereld ook wel een lymfoedeem genoemd. Oedeem betekend namelijk ‘abnormale ophoping van vocht in weefsels van het lichaam’. Een lymfedrainage massage is dan ook veel al gericht op mensen die last hebben van lymfoedeem. Deze aandoening kan twee oorzaken hebben. Het kan namelijk aangeboren zijn (ook wel primair genoemd) of het kan ontstaan zijn na een ongeval of operatie (secundair).
Veel mensen die geopereerd zijn wegens borstkanker, krijgen last van een lymfoedeem. Dit doordat er okselklieren zijn verwijderd, waarna het stelsel zijn vocht niet meer voldoende kan afvoeren. Ook kan het ontstaan in de benen doordat er lymfeklieren in de lies of buik zijn verwijderd of na bestraling in die delen van het lichaam. Ook kan lymfoedeem ontstaan wegens trombose in een diepe ader in het been, door langdurige spataderen of infecties – ook wel wondroos genoemd.
Klachten bij lymfoedeem
Belangrijk om te weten is dat er geen specifieke klachten en verschijnselen zijn waaruit direct duidelijk te concluderen valt dat het komt door lymfoedeem. Het is namelijk ook heel verschillend qua locatie. Toch zijn er enkele klachten die meestal aanwezig zijn. Het meest voorkomende is een zwelling in het lichaamsdeel. Vaak zal dit zorgen voor een zwaar en drukkend gevoel. In de meeste gevallen doet het overigens geen pijn. Wel kan het een tintelend gevoel geven. Lymfoedeem kan daarnaast ook herkend worden aan de huidafwijkingen die het geeft. Zo krijgt het lichaamsdeel vaak een bleke verdikking met smetplekken in de huidplooi. In een later stadium zullen er zweertjes ontstaan op de huid, waar lymfevocht uit zal komen.
Hoe herken je het?
Natuurlijk kan alleen een medisch specialist, zoals de huisarts of in de meeste gevallen een dermatoloog, het echt vaststellen. Toch kun je thuis enkele kleine ‘proefjes’ doen om te onderzoeken of je eventueel last hebt van lymfoedeem. Te beginnen bij de tenen. In de normale situatie is de huid in dat gebied erg slank. Dit doordat er weinig vetweefsel zit. Op het moment dat je tussen de eerste en tweede teen een stukje huid kunt vastpakken dan is dat een teken van géén zwelling. Voel je wél een onderhuidse verdikking en kun je géén huidplooitje vastpakken? Dan is dat een positieve proef van Stemmer, wat betekend dat er een sterke kans is op lymfoedeem. Mocht je dit hebben vastgesteld, dan wordt het aangeraden om als eerste een bezoekje te brengen aan de huisarts voor een verdere controle.
Pittingtest
Dit ‘proefje’ wordt uitgevoerd in een verder stadium van lymfoedeem. Je doet dit dan ook niet om te onderzoeken of je het hebt. De pittingtest is bedoeld om te kijken of er nog lymfevocht zit in het opgezwollen weefsel. Hier kom je achter door 20 seconden óp de gezwollen locatie te drukken. Ontstaat er een putje dan is dat een teken van vocht. Zo niet, dan is het lymfoedeen gaan vervetten. Hierbij is het belangrijk om direct een afspraak te maken bij de huisarts. Vanuit daar zul je zeer waarschijnlijk een verwijzing krijgen richting een dermatoloog voor een uitgebreid onderzoek.
De werking van een lymfedrainage massage
Men zegt dat deze specifieke massage vorm een positief effect heeft op het verminderen van lymfoedeem. Al bestaat daar geen wetenschappelijk onderzoek voor. Wel zijn er meerdere onderzoeken die stellen dat de werking van een lymfedrainage massage helemaal niet zo groot is. Onder andere het Ziekenhuis Drachten stelt dat het alleen nuttig kan zijn in de begin periode. Hierbij moet de massage dan ook gecombineerd worden met een compressietherapie. Zodra dat gebeurd, dan kan het eventuele zwellingen doen verminderen. Medici stellen ook vast dat deze massage geen invloed heeft op het voorkomen van lymfoedeem.
De voordelen van een lymfedrainage massage
Het mogen duidelijk zijn dat het geen medische voordelen heeft, zoals vooraf wel werd verondersteld. Toch maakt dit het geen nutteloze massage. Belangrijk om te weten is dat een massage een van de beste manieren is om stress te doen verminderen. En ja, dit zou je bijvoorbeeld ook kunnen doen aan de hand van een ayurvedische massage, al zit er natuurlijk wel verschil tussen alle vormen van massages. Zoals eerder kort benoemd staat een lymfedrainage massage bekend om de zachtheid. Er worden geen speciale middelen gebruikt zoals oliën of warmte steentjes.
Op een droge huid wordt met de handen een constante ritmische beweging gemaakt. De gedachten hierachter is dat het de lymfestroom doet bevorderen wat zou moeten zorgen voor een opheffing van de ophopingen. Al is dat medisch gezien als onwaar bestempeld. Naast dat het helpt tegen stress, zal het ook zorgen voor het verlichten van spierpijn.
